İDLİB - Kartların yeniden karıldığı İdlib’de ABD çözümü erteleyerek elini güçlendirmek, Rusya ise Türkiye'nin Kuzey ve Doğu Suriye tehdidiyle hakimiyetini tescillemek istiyor. İdlib gündemli Astana 11’in toplanacağı gün Suriye’deki demokratik güçler “çözüm” için bir araya geliyor. 

 

Suriye iç savaşının düğümlendiği İdlib, İstanbul'daki Türkiye, Rusya, Fransa ve Almanya’nın toplantısıyla sessizliğe alınsa da, varılan geçici çözüm ve sorunu erteleme, Rusya'nın kent kırsalını bombalamasıyla yeniden ısındı. İstanbul toplantısı ardından kentin mevcut pozisyonunu korumak ve masayı genişletmek amacıyla, Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye kentleri olan Kobanê ve Girê Spî’ye yönelik saldırılarına icazet verildi. 

 

Rusya, selefi radikal grupların toplandığı kampa dönen kenti rejimin kontrolü altına almak için yeni hamlelere başladı. Denkleme dahil olan ABD ve Avrupa ise, kenti tek başına Rusya kontrolüne bırakmak istemiyor. Rusya'nın Türkiye ve İran ile Kazakistan'ın başkenti Astana'da kurduğu masayı yeniden kuracağı belirtilirken, 3'lü zirvenin yapılacağı gün Demokratik Suriye Meclisi'nin (MSD) de “Suriyeliler Suriyelilerle konuşuyor” adlı toplantı ile Suriye’deki birçok güçle bir araya geleceği öğrenildi.

 

İDLİB’DE SİL BAŞTAN

 

“Halep'e saldırdılar” gerekçesiyle İdlib'deki selefi grupları vuran Rusya, İran ve Türkiye ile 28-29 Kasım tarihlerinde Kazakistan’ın başkenti Astana’da bir araya geliyor. Astana'daki görüşmelerin sayısı 11’e ulaşırken, bugüne kadar yapılan görüşmelerde bir çözüm çıkmadı. Diken üstünde olunan bölgede en son Rusya ve Türkiye arasında varılan “silahsızlandırılmış bölge” anlaşmasından sonra yer yer Türkiye destekli selefi gruplar ile rejim arasında çatışmalar da çıktı. Varılan anlaşmadan sonra Rusya, ilk kez Türkiye destekli gruplara hava saldırısı düzenlerken, bölge son günlerde hareketli günler yaşıyor.

 

İSRAİL DE DAHİL OLDU

 

ABD ve Avrupalı güçlerin dahil olduğu İdlib meselesinde, planların tutmadığı ve bölgenin daha da ısınacağı belirtiliyor. Rusya ve İran’ın, ABD’nin öncülük ettiği güçler tarafından tehdit edilmesi hesaplarda değişikliğe gitmeye zorlarken, İsrail’in de İdlib meselesine dahil olduğu ifade ediliyor. Bu güçlerin Rusya’nın adım atmasını engellediği ve İsrail'i de dahil ederek çözümü ertelettikleri kaydediliyor. 

 

MSD’DEN ‘ÇÖZÜM’ ÇALIŞTAYI

 

İdlib gündemli Astana 11'in yapılacağı gün, Demokratik Suriye Meclisi (MSD) öncülüğünde Suriye’de bulunan tüm kesimlerin katılacağı ikinci bir çalıştayın düzenleneceği öğrenildi. İlki daha önce Girê Spî Kantonu’na bağlı Eyn İsa kentinde düzenlenirken, ikinci çalıştaya yaklaşık 90 kişinin katılması bekleniyor. Çalıştayda, insani durumdan ekonomiye, çözümden ateşkese birçok konunun tartışmaya açılması bekleniyor. İki gün sürecek olan çalıştayda, çözüme dair önemli kararların alınması bekleniyor.

 

MİNBİC’DEKİ DURUM

 

Yine ülkenin sürekli sıcak tutulan başlıklarından biri de Minbic meselesi. Türkiye’nin kente yönelik saldırgan tutumu sürüyor. ABD, Türkiye ile Minbic’ın kuzeyinde TSK ve ÖSO kontrolündeki Sacur Suyu'nun üst tarafında başlayan devriye turlarını artırmaya devam ediyor. Türkiye ise, Kuzey ve Doğu Suriye’nin tüm kentlerine yaptığı gibi Minbic etrafına da duvar örmek istiyor. Bunun yanında Türkiye’nin desteklediği Arap aşiretleri Minbic Sivil Meclisi’ne ortak etmek için baskı kurmaya çalıştığı ifade ediliyor.

 

GÖZLEM NOKTALARI

 

ABD tüm bunların yanında Kuzey ve Doğu Suriye bölgesinde başta sınır kentleri olmak üzere gözlem noktası kurma hazırlığında olduğu belirtiliyor. Türkiye'nin Girê Spî ve Kobanê kantonuna yönelik saldırılarından sonra gelen gözlem noktaları kurma arayışının Rusya'nın kışkırtmasına karşı tedbir amaçlı olduğu ifade edilirken, olası saldırılara karşı son günlerde koalisyona bağlı uçakların bölge semalarında uçuşlar gerçekleştirdiği kaydediliyor. 

 

RUSYA’NIN YÖNELİMİ

 

Rusya ise, ABD’nin İdlib’de kendisine yaşattığı çıkmazın aynısını Kuzey ve Doğu Suriye bölgesinde yaşatmak istiyor. Bu kapsamda Türkiye’yi Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesi’ne yönelik saldırtmaya çalışarak, ABD ve Türkiye’yi karşı karşıya getirmek istiyor. Bu şekilde hem kendini rahatlatmak hem de bölgedeki politikalarını devreye koymak isteyen Rusya'nın, bu amaçla Türkiye’nin önünü açacağı vurgulanıyor. 

 

MA / Nazım Daştan