MARDİN - Derik’teki tarihi Rabat Kalesi defineciler tarafından delik deşik edildi. Kalenin 2 yıl önce çekilen fotoğrafları, tahribatı gözler önüne serdi.
Mardin'in Derik ilçesine bağlı Hisaraltı (Rebete) kırsal mahallesinin en yüksek noktasında bulunan tarihi Rabat Kalesi, bölgede yapılmak istenen Rüzgar Enerji Santrali (RES) ve definecilerin saldırıları nedeniyle yok olmakla karşı karşıya. Kimi kaynaklara göre ismi Arapça askeri üs anlamına gelen kalenin Roma dönemine ait olduğu tahmin ediliyor. Yöresel kesme taş ile yer yer de moloz taşlardan inşa edilen ve Artuklular döneminde onarıldığı belirtilen kalenin, ayakta olduğu dönemlerde dikdörtgen yapıda 15 burca sahip olduğu biliniyor. Kuzeyden güneye doğru uzanan bir vadi üzerinde inşa edilen kalenin 4 gözetleme kulesine ait kalıntıları ise halen ayakta. Yine, kaledeki saray, kilise ve daha birçok yapının kalıntısı ise halen duruyor.
TAŞLARI TEK TEK ÇALINDI
Kale, Koruma Altındaki Kültür Varlıkları listesinde yer almasına rağmen son yıllarda definecilerin hedefi haline geldi. Bundan kaynaklı kalede büyük bir tahribat meydana geldi. Kalede bulunan büyük kiliseyi gösteren üzerinde haç işaretleri bulunan taşlar ile bir kısım aslan, ay, güneş, yıldız ve benzeri kabartmalar da sökülerek götürüldü. Kalenin doğu tarafında bulunan aslan, ay, güneş ve yıldız kabartmalı taşlar ise, yerinden oynatılamaması nedeniyle yerinde duruyor.
İKİ YILDA YIKILDI
Söz konusu tahribat ve talanı ise, kalenin 2018 yılında çekilen fotoğrafları gözler önüne seriyor. Fotoğraflarda, kazılmadık yer bırakmayan definecilerin kalenin 2018 yılında var olan surlarını dahi kazılarla yok ettiği görülüyor. Yine, kale içindeki erzak depoları ile su kuyuları olduğu tahmin edilen devasa yer altı depolarının da neredeyse tamamı taşlarla doldurulmuş durumda. Her köşesi tahribattan nasibini alan kalenin altında bulunan ve vadiye çıkan geçit de taş ve moloz yığınları ile doldurulmuş.
‘ONARILMASI GEREKİYOR’
Bölge sakinleri, her geçen gün daha fazla zarar gören ve tahrip edilen onarılmasını istiyor. Kalenin tarihini anlatan ve definecilerin kaleyi yok etmek üzere olduğunu belirten Ömer Kaya, sahipsiz bırakılan kalenin birçok medeniyete ev sahipliği yapması nedeniyle hedef olduğunu söyledi. Önceleri Artuklu dönemine ait paraların bulunduğunu kaydeden Kaya, “Tillo Kalesi bile buranın binde biri değil” sözleriyle kalenin önemine işaret etti.
MA / Ahmet Kanbal