ANKARA - Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre, ekonomi politikalarının mevcut şekilde devam etmesi halinde “ödemeler dengesi krizi” riskinin yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Cumhurbaşkanlığı seçimleri için 28 Mayıs’ta yapılan ikinci tur oylamasında AKP'li Tayyip Erdoğan, yüzde 52,18 oy alarak yeniden seçildi. Erdoğan'ın kazanmasının ardından piyasalarda hareketlilik başlarken, Dolar ve Euro’da artış devam etti. 28 Mayıs’ta 19.99 lira olan bir ABD doları, 29 Mayıs'ta 20.39 seviyesine yükseldi. Euro ise 21.55’ten 22.00’nin üstüne çıktı. Bankalar da, Kur Korumalı Mevduat (KKM) ekseninde dolar opsiyonu yapmayı bıraktı. Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre, ekonomideki gelişmeleri değerlendirdi.
‘KKM FAİZİ İMKANI SONLANDIRILDI’
Bankaların TL’ye dönüş kısıtları ve hedefleri dolayısıyla yüklü miktarda devlet tahvili almak zorunda kaldıklarına dikkat çeken Cibre, “Devlet tahvili şu anda çok değerli. Dolayısıyla zarar etme ihtimalleri yüksek olacağı için liralaşmayı teşvik etmek üzere dolarını KKM yapanlara bazı teşvikler sunmaya başladı. O teşvikte de KKM opsiyon adı altında, vadesinde geri almak üzere müşteriden dolarını alıyordu, onu TL’ye çeviriyor, çevirdiği TL’yi de 3 ay KKM’ye yatırıyordu. Aynı zamanda vadesinde doları geri satmak üzere opsiyon yaptığı, müşteriden satış opsiyonu aldığı için müşteriye opsiyon primi ödüyordu. Opsiyon primleri de yüzde 40’lara kadar varmıştı. Ben yüzde 31’e şahidim. Yani, yüzde 40’lara kadar dolara faiz veriliyordu. Bunu da KKM’nin bağlandığı ilk gün, bu teşvik primi adı altında opsiyon primi olan parayı müşterinin hesabına yatırıyorlardı. Müşteri aynı zamanda vade sonunda da KKM faizini alıyordu. Bu imkânı sonlandırdılar. Artık KKM, dolar opsiyonu yapmıyorlar. KKM uygulaması ilk başta nasılsa aynı şu anda o şekilde devam ediyor” diye konuştu.
MEHMET ŞİMŞEK VE FAİZ SÖYLEMLERİ
Cibre, mevcut koşullarda ülke ekonomisinin geleceği için öngörüde bulunmanın güç olduğunu söyledi. Cibre, ekonominin başına Mehmet Şimşek’in getirileceğinin konuşulduğuna işaret ederek, “Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan seçimden önce ‘faizi indirmeye devam edeceğiz’ dedi. Mehmet Şimşek'in ekonomi politikalarına bakışının şahin bakışlı olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla faizi artırmak isteyecektir. Daha Ortodoks, global, kabul görülmüş politikalara dönmek isteyecektir. Buna izin verilecek mi verilmeyecek mi? Dolayısıyla önce bir ekonomi takımını ve açıklayacaklarını görmek lazım” diye kaydetti.
ORTADOKS POLİTİKALAR
Cibre, ekonomi politikalarının aynı şekilde devam etmesi halinde Eylül, Ekim ya da Kasım ayında “ödemeler dengesi krizi” söz konusu olacağını kaydetti. Cibre, şunları söyledi: “Fakat bu politikalardan geri adım atılırsa ve Ortodoks politikalara yönelme söz konusu olursa toparlanma ihtimali olacaktır. Özellikle yazın turizm gelirlerinin de katkısı olacaktır. İhracat gelirleri devam ettiği için kura müdahale son bulursa -ki bugün son bulmuş gözüküyor ancak bugüne özel mi yarın devam edecek mi bilmiyoruz.- rezerv yakımı da duracaktır. Dolayısıyla bu da rezervlerin belli bir süre sonra toparlanmasına neden olacaktır. Ortodoks politikalarla birlikte birtakım zorluklar çekilecektir. Sonuçta politika faizinin düşük olması türlü dengesizliklere neden oluyor. Bankaları ucuza fonlamak gibi. O dengesizliklerin de son bulmasına neden olacaktır. Orta vadede toparlanmaya başlanabilir fakat hükümetin açıklamaları bu yönde bir gelişme beklememizi de engelliyor.”