ABD’den 86 sayfalık Türkiye raporu: Kürtler tehdit ve şiddete maruz kalıyor

  • dünya
  • 18:31 23 Nisan 2024
  • |
img

ANKARA - ABD Dışişleri Bakanlığı'nın 86 sayfalık Türkiye raporunda Kürtlerin, mültecilerin, inanç gruplarının tehdide ve şiddete maruz kaldığı, gazetecilerin keyfi gözaltına alındığı ve tutuklandığı vurgulandı. 

ABD Dışişleri Bakanlığı, ülkelerin insan hakları uygulamalarını değerlendirdiği yıllık raporunu yayımladı. Yayımlanan raporun 86 sayfasında Türkiye'ye yer verildi. Raporda, Türkiye'de Kürtlerin, mültecilerin, LGBTİ+'lar'ın tehdide ve şiddete maruz kaldığı, gazetecilerin keyfi gözaltına alındığı ve tutuklandığı ifade edildi. Raporun Türkiye bölümünde, seçimler öncesi getirilen kısıtlamalara dikkat çekildi.
 
Raporun giriş kısmındaki özette, geçen yıl mayıs ayındaki cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri öncesinde toplanma, örgütlenme ve ifade özgürlüklerine getirilen kısıtlamaların yıl içinde Türkiye'deki insan hakları durumunu olumsuz etkileyen önemli bir gelişme olduğu kaydedildi.
Raporun özet kısmında “önemli insan hakları sorunları” şu şekilde sıralandı:
 
"* Zorla kaybetme.
 
* Hükümet tarafından veya hükümet adına işkence veya zalimane, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele veya cezalandırma.
 
* Keyfi tutuklama veya gözaltı.
 
* Yargının bağımsızlığı ile ilgili ciddi sorunlar.
 
* Siyasi mahkumlar veya tutuklular.
 
* Başka bir ülkedeki bireylere karşı sınır ötesi baskı.
 
* Gazetecilere yönelik şiddet ve şiddet tehditleri, gazetecilerin haksız yere tutuklanması veya yargılanması, sansür veya ifadeyi sınırlandırmak için cezai hakaret yasalarının uygulanması veya uygulama tehdidi dahil olmak üzere ifade ve medya özgürlüğüne yönelik ciddi kısıtlamalar.
 
* İnternet özgürlüğüne yönelik ciddi kısıtlamalar.
 
* Hükümet dışı kuruluşların ve sivil toplum kuruluşlarının örgütlenmesi, finansmanı veya faaliyetlerine ilişkin aşırı kısıtlayıcı yasalar dahil, barışçı toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne yönelik ciddi müdahaleler.
 
* Bir devletin toprakları içinde hareket ve ikamet özgürlüğüne ve ülkeyi terk etme hakkına getirilen kısıtlamalar.
 
* Mültecilerin, yaşam veya özgürlük tehdidi gibi ciddi zararlar veya ayrı bir insan hakları ihlali teşkil edecek diğer kötü muameleler dahil işkence veya zulüm görecekleri bir ülkeye geri gönderilmesi.
 
* Ulusal ve uluslararası insan hakları örgütlerine yönelik ciddi hükümet kısıtlamaları veya tacizleri.
 
* Aile içi veya yakın partner şiddeti, cinsel şiddet, işyerinde şiddet, çocuk yaşta, erken ve zorla evlilik, kadın sünneti, kadın cinayetleri ve bu tür şiddetin diğer biçimleri dahil toplumsal cinsiyete dayalı kapsamlı şiddet.
 
* Mülteciler ve Kürt azınlıklar gibi ulusal/ırksal/etnik grupların üyelerini hedef alan şiddet veya şiddet tehdidi içeren suçlar.
 
* Lezbiyen, gey, biseksüel, transseksüel, queer veya interseks bireyleri hedef alan şiddet veya şiddet tehdidi içeren suçlar.”
 
POLİS ŞİDDETİ 
 
PKK veya FETÖ ile bağlantılı olduğu iddia edilen kişilerin, gözaltında "kötü muamele" veya "istismara maruz kalma" olasılığının daha yüksek olduğu belirtilen raporda, “22 Mart'ta beş Türk polis memurunun, Kürtlerin çoğunlukta olduğu Lice ilçesinden 14 yaşındaki bir çocuğu kaçırdığı ve daha sonra elleri ve ayakları bağlı bir şekilde uzak bir bölgeye attığı iddia edildi. Diyarbakır Başsavcılığı soruşturma başlattığını ve polis memurlarını mağduru ‘yasadışı olarak alıkoymak’ ve cep telefonuna ‘mala zarar vermekle’ suçladığını duyurdu, ancak Diyarbakır Barosu polis memurlarının daha ağır suçlamalarla yargılanmasını talep etti’’ denildi. 
 
CEZAEVLERİNDE HAK İHLALLERİ 
 
Cezaevi ve gözaltı merkezlerindeki hak ihlallerine de yer verildi. Raporda buna ilişkin, “Yetkililer zaman zaman inandırıcı istismar ve kötü muamele iddialarını soruşturmuş ancak genellikle bu soruşturmaların sonuçlarını kamuya açık bir şekilde belgelendirmemiş veya failleri sorumlu tutmak için harekete geçilip geçilmediğini kamuya açıklamamıştır” diye belirtildi. 
 
‘YARGI YÜRÜTME ORGANININ ETKİSİNDE’
 
Raporun “Kamuya açık adil yargılamanın reddi’’ başlığı altında, “Yasa bağımsız bir yargı öngörmekle birlikte, yargı özellikle yürütme organının etkisine maruz kalmaya devam etti” denildi. Eylül 2023'te Yargıtay’ın Gezi Davası'ndan tutuklanan iş insanı Osman Kavala ve diğer sanıkların 2016 darbe girişimi ve 2013 Gezi Parkı protestolarında rol oynadıkları iddiasıyla mahkumiyet kararını onaması bu başlık altında incelendi. Raporda buna dair,  “Yargıtay Kavala'nın serbest bırakılmasına hükmeden Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) iki kararını hiçe saydı’’ ifadeleri yer aldı.
 
Raporda, “Hakimler ve Savcılar Kurulu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun ‘Yüksek Seçim Kurulu üyelerine hakaret ettiği’ iddiasıyla aldığı cezanın temyiz başvurusunu görüşmekle görevli üç yargıçlı temyiz heyetinin başkanını ve bir üyesini görevden aldı’’ ayrıntısına da yer verildi. Ayrıca, “Alt mahkemeler, Anayasa Mahkemesi tarafından verilen kararları zaman zaman görmezden gelmiş veya uygulanmasını önemli ölçüde geciktirmiştir’’ vurgusu yapıldı. 
 
‘CEZAEVİNDEKİ KİŞİ SAYISI TARTIŞMALI’
 
Raporun “Siyasi Mahkumlar ve Tutuklular’’ başlığı altında FETÖ ve PKK ile bağlantılı cezaevindeki kişi sayısının tartışma konusu olduğu kaydedildi. Raporda Gezi Davasından 18 yıl ceza verilen TİP Hatay seçilmiş milletvekili Can Atalay’ın dava sürecinde 2023 yılı boyunca yaşananlar da özetlendi.
 
‘BASIN VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ KISITLANIYOR’
 
Raporun "Sivil Özgürlüklere Saygı Başlığı" altında ise, Anayasa ve kanunların, belirli sınırlar dahilinde ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü sağladığı kaydedildi; ancak “Hükümet, basın ve diğer medya mensupları da dahil olmak üzere ifade özgürlüğünü kısıtladı. Hükümet, önde gelen muhalif ve bağımsız gazetelerden gazetecilere dava açtı ve gazetecileri hapse atarak ülkede ifade özgürlüğünü engelledi’’ ifadeleri yer aldı. Raporda, “Birçok durumda bireyler, hukuk veya ceza davası veya soruşturma riski olmadan devleti veya hükümeti alenen eleştiremedi ve hükümet bazı dini, siyasi veya kültürel görüşlere sempati duyan bireylerin ifadelerini kısıtladı. Hassas konularda ya da hükümeti eleştirecek şekilde yazanlar ya da konuşanlar işlerini kaybetme, adalet sistemindeki yetkililer tarafından istismar edilme, para cezasına çarptırılma ve hapse atılma riskiyle karşı karşıya kaldılar. Hükümet yüzlerce kişiyi ifade özgürlüklerini kullandıkları için mahkum etti ve cezalandırdı’’ denildi.
 
Raporda şu ifadeler yer aldı: “Medya ve insan hakları kuruluşları, Türk Emniyet Müdürlüğü'nün 25 Nisan'da PKK'ye karşı operasyon olarak nitelendirilen bir operasyonla, Diyarbakır merkezli çok sayıda baroya, STK'ya, haber ajansına ve eve baskın düzenlediğini bildirdi. Polis, PKK'ya mali yardım ve hukuki destek sağlamak, PKK'ya adam toplamak, PKK propagandası yapmak ve ‘60'tan fazla gösteri düzenlemek’ şüphesiyle Diyarbakır ve diğer güneydoğu illerinde 110'dan fazla kişiyi gözaltına aldı.”
Diyarbakır Barosu Başkan Yardımcısı Mehdi Özdemir basına yaptığı açıklamada, 25'i avukat, gazeteci ve hak savunucusu olmak üzere 150'ye yakın kişinin gözaltına alındığını söyledi.
 
Raporda Mezopotamya Ajansı (MA) editörü Abdurrahman Gök’ün gözaltına alındığına da şu ifadelerle yer verildi: “Gözaltına alınanlar arasında Halkların Demokratik Partisi (HDP) parti yöneticileri ve medya kuruluşu Mezopotamya Ajansı editörü Abdurrahman Gök'ün de olduğu bildirildi.”
 
DEPREMDE İNTERNET SORUNU 
 
6 Şubat'ta meydana gelen iki depremin ardından hükümetin kurtarma çalışmaları sırasında, ulusal güvenlik yasasını ihlal ettiği iddia edilen depremle ilgili içeriği kaldırmak için yetersiz adımlar attığını düşündüğü Twitter'da bant genişliğini tahminen yüzde 90 oranında azalttığı ya da internet kullanıcılarının veri iletimini kasıtlı olarak yavaşlattığına yer verildi. Jeolog Övgün Ahmet Ercan’ın 28 Şubat’ta depremle ilgili sanal medya paylaşımları nedeniyle  "kamuoyuna açıkça yanlış bilgi yaymak" suçlamasıyla gözaltına alınmasına değinildi.
 
‘MÜLTECİ KARŞITI SÖYLEMLER ARTTI’
 
Depremlerin ardından iktidar, mültecilerin etkilenen bölgelerde kayıtlı oldukları şehirlerden ayrılmalarına izin vermek için seyahat izni muafiyetleri çıkardığı kaydedilen raporda, “Mayıs ayındaki cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri öncesinde ve Şubat ayındaki depremlerin ardından, bazı siyasi partiler ve aşırı sağcı gruplar mülteci karşıtı söylemler kullanmış ve kamuoyunun duygularını harekete geçirmek için sahte olduğu iddia edilen videolar yayınlamıştır’’ ifadeleri de yer aldı.
 
‘ALEVİLER, ERMENİLER, YAHUDİLER HEDEF GÖSTERİLDİ’
 
Raporun ‘’Ayrımcılık ve toplumsal istismar’’ başlığı altında, antisemitik söylemlerin yıl boyunca yazılı basında ve sosyal medyada devam ettiği kaydedildi. Hamas'ın ekim ayında İsrail'e saldırmasının ardından tacizlerin arttığı bildirildi. Raporda, ‘’Hükümet yanlısı günlük gazete Yeni Akit, 'Siyonist Uşakları Vatandaşlıktan Çıkarın' manşetiyle Yahudi Türkleri hedef gösterdi. 27 Ekim'de İzmir'deki bir sinagog ve cemaat merkezi, üzerinde Türkçe 'Katil İsrail' yazan kırmızı sprey boyalı bir grafitiyle tahrip edildi’’ denildi. Raporda, ‘’Aleviler ve Ermeni Apostolik Hıristiyanlar dahil, Hıristiyanlar nefret söylemi ve ayrımcılığa maruz kalmaya devam etmiştir’’ ifadeleri yer aldı.
 

Diğer başlıklar

25/04/2024
16:04 IFFCO işçileri için açıklama
15:46 İnşaat işçileri hakları için eylem başlattı
15:31 Tanık gazeteciler polis şiddetini anlattı
15:30 Polis tutanağına göre Kışanak'ın kitabı yasak!
15:25 Gazeteci Kartal’a ceza talebi
15:21 Qoser’de gözaltı sayısı 30’a yükseldi
15:19 Amed’de iş cinayeti
15:15 Mêrdîn'de 4 kişiye ‘üyelikten’ ceza
14:52 Merkez Bankası politika faizini açıkladı
14:34 Bradost bölgesi bombalandı
14:33 10 gazeteci hakkında ceza talebi
14:25 Gazetecilerin emniyet ifadelerine başlandı
14:18 Asrın Hukuk Bürosu’nun X hesabı erişime engellendi
14:05 Özgür Basın'a saldırılar Avrupa’da protesto edilecek
13:39 DEM Parti’den 1 Mayıs çağrısı
13:38 Kendini yerlere atan AKP'li 'beni dövüyorlar' diye bağırdı
13:31 DEM’den Bakan Tunç’a yanıt: Yargıya talimat vermekten vazgeçin
13:29 ÖHD ve Dev Yapı-İş: 29 işçinin ölümünden işveren ve yerel yönetim sorumlu
13:19 1 Mayıs'a çağrı: Jin Jiyan Azadî ile Taksim’e
12:44 64 isimden Taksim’deki 1 Mayıs yasağına dair açıklama
12:38 Gözaltılara tepki: Kadrajımız hakikati çekmeye devam edecek
12:27 Amed Baro Başkanı Eren'e dönük tehditleri ‘eleştiri’ diye savundu
12:19 'KCK Basın Davası' ertelendi
12:05 CPT'den İmralı sorusuna yanıt: Türkiye ile diyaloğumuz var
11:39 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından görüşme başvurusu
11:23 Çorlu tren kazasında kararlar açıklandı
11:12 AYM, Can Memiş başvurusunda ihlal kararı verdi
11:10 İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı istifa etti
10:49 AKP’nin ‘borçsuz’ dediği Mûş’ta 890 milyon borç!
10:42 Gazeteciler 3 gündür gözaltında
09:41 Qoser’de 2 kişi gözaltına alındı
09:40 Cûdî ve Gabar yeniden yasaklandı
09:14 Makbule Özer’in oğlu: Konu Kürt olunca hukuk ortadan kalkıyor
09:11 Eylemdeki tutsak: Dünyaya yayılmış bir direnişin halkasıyız
09:09 KDP’nin alıkoyduğu gazeteciden 184 gündür haber yok
09:07 Tutsaklar 5 aydır ‘özgürlük’ eyleminde
09:06 32 yıllık tutsağın tahliyesi 6'ncı kez uzatıldı
09:02 Tutsak yakınları: Tecrit kaldırılmalı
09:00 AKP döneminde en az 33 bin işçi yaşamını yitirdi
09:00 İmralı'da mutlak tecrit 38’inci ayında
09:00 Hekimler göç ediyor, randevu krizi büyüyor
09:00 25 NİSAN 2024 GÜNDEMİ
24/04/2024
22:51 İran’da Kürt sanatçıya idam cezası
21:46 Kadınlardan 'İstismar failini mahallede istemiyoruz' çağrısı
21:10 Mêrdîn’de kaza: Bir çiftçi ve çocuk hayatını kaybetti
21:04 CHP'li Tanrıkulu: Bu bir suç duyurusudur, kayyımlar araç motorlarını bile sökmüşler
20:35 DEM Parti'ye polis baskını protesto edildi
20:26 Madde bağımlılığı raporu: Polisler temin ediyor
19:58 Örkmez ve Uğur'un özgürlüğü için eylem
19:50 Polis baskınında katledilen kadınların fotoğrafları yere atıldı
19:42 ‘Kürt basınını susturma çabası Türkiye’ye kaybettirecek’
19:00 KHK eyleminde 1 Mayıs'a davet
18:38 Adana Emek ve Demokrasi Güçleri’nden 1 Mayıs'a çağrı
17:51 İstismar faili serbest, tepki gösteren muhtara gözaltı
17:40 ÖHD ve İHD'den gazetecilere dayanışma ziyareti
17:28 Cenevre eylemi: Saldırılara karşı topyekun mücadeleyi sürdüreceğiz
17:08 Danıştay Eğitim-Sen’e randevu vermedi
17:03 Polis barikatlarıyla çevrilen Şenyaşar: Bu zulmün altında kalın
16:56 Gazeteci Güleş'e 'haber' soruşturması
16:46 Avukatlar gazetecilerle görüştü: Başka evde yapılan aramada deliller gazeteciye yazıldı
16:02 Avukat ve ailelerden savcı mütalaasına tepki
16:00 Madımak Katliamı'nda çocuklarını kaybeden Sivri yaşamını yitirdi
15:33 Sendikalar Taksim’de: Valiliğin kararını tanımıyoruz
15:17 Danıştay başkanı değişmedi
15:14 İzmir'de cinsel saldırı faili öğretmen açığa alındı
15:11 Êlih'te DEM Parti binasına polis baskını
15:08 Bombacıları getiren kişinin telefonu dinleniyormuş
15:00 Ermeni Soykırımı 109’uncu yılında: Soykırımı tanıyın ve af dileyin
14:59 Televizyon stüdyolarına baskında Fransa detayı
14:49 Soylu’nun hedef gösterdiği 2 kişi hakkında müebbet hapis istemi
14:10 Kanser hastası sağlıkçıya riskli görevlendirme!
14:06 Makbule Özer’in tutuklanması protesto edildi
13:57 Aile Hekimliği çalışanları vergide adalet istiyor
13:56 Sağlık meslek örgütlerinden şiddete tepki
13:32 Gar Katliamı Davası: Mütalaada ‘insanlığa karşı suç’ yok sayıldı
13:19 Mali müşavirlerden 15 talep
13:07 Türkoğlu: Özgürlüğümüz için kadın dayanışmasını büyüteceğiz
13:03 Yargıtay'da seçim 23'üncü tura kaldı
12:57 ‘Gazeteciliklerine tanığız, meslektaşlarımızı serbest bırakın’
12:36 DİSK Genel Başkanı: Valiliğin görevi yer göstermek değil güvenliği sağlamaktır
12:28 Gazetecilere 'Kürt Gazeteciler Günü' suçlaması
12:28 MESEM'lerde 336 çocuk kaza geçirdi
12:13 Birçok kentte protesto: Gazeteciliğin engellenmesi suçtur
12:04 Colemêrg'te madenlere karşı 4 talepli eylem
12:02 Deştin'de imar planı davasına red
11:58 İskenderun'da poliklinik olarak kullanılan 3 konteynerde yangın
11:55 Ermeni Soykırımı için 'yüzleşme' çağrısı
11:10 Mereş'te bir çocuk katledildi
10:44 Dêrsim’de 2 kadın tutuklandı
10:40 Bakırhan: Seçim sonuçları 'savaşa hayır' çığlığıdır
Hatimoğulları: Halk tercihini değişimden yana yaptı
10:25 Şehba ve Minbic’e saldırı
10:19 32 yıllık tutsakların tahliyeleri gerekçesiz erteleniyor
09:44 Qerejdax eteklerinde baharın renkleri
09:27 KDP’nin alıkoyduğu gazeteciden haber alınamıyor
09:27 ‘Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü’ için eylemdeler
09:03 Erdoğan'ın Hewlêr ziyareti: Başur halkının tutumu belirleyici olacak
09:00 Ayakkabı çıkarma dayatmasına direnen tutsaklara soruşturma
09:00 Oğlunu bağımlılıktan kurtarmaya çalışan baba destek bekliyor
09:00 Hüseyin Deniz öykü yarışması için başvurular başladı
09:00 Özer için rapor veren ATK'nin tercümanı güvenlik görevlisi çıktı!
09:00 Ekonomik kriz isotu da vurdu!
09:00 24 NİSAN 2024 GÜNDEMİ
00:32 Pasûr’da uzman çavuş, park nedeniyle tartıştığı genci tehdit etti
23/04/2024
23:08 Özgür Basına yönelik saldırılar Avrupa'da protesto edildi
21:39 Siyaset Bilimci Oğuz: Türkiye'de sendikalaşma oranı yüzde 10
21:05 Soykırımda yakınlarını kaybetti: Ermeni halkı ölüm yolculuğuna çıkarılıyordu
20:19 Tunus açıklarında 19 mültecinin cenazesine ulaşıldı
20:13 Amed Tiyatro Festivali 6'ncı gününde
19:04 Aykol: Özgür Basına yönelik saldırı daha büyük bir operasyonun habercisi
18:50 30 yılın ardından özgürlüğüne kavuşan Bakay’a kitlesel ziyaret
18:44 TJA ve DEM Parti'den Makbule Özer için tahliye çağrısı
18:31 ABD’den 86 sayfalık Türkiye raporu: Kürtler tehdit ve şiddete maruz kalıyor
18:01 Fırat Nehri kıyısında onlarca martı ölü bulundu: Nedeni siyanür mü?
17:54 Makbule Özer’in ailesine ziyaret
17:32 AP Üyesi Villumsen: Erdoğan zulmünün AB'de yeri yok
16:58 DEM Parti ve HDK: Özgür Basın diz çökmeyecek
16:51 Şenyaşar: Bana dava açan Erdoğan failleri neden tutuklamadı?
16:45 Gazetecilerin gözaltına alınmasına itiraz
15:58 AYM kararına rağmen çocuğuyla birlikte cezaevine konuldu
15:41 KNK: Erdoğan’ın yeni savaşı tüm Ortadoğu için bir tehdit
15:29 Gazetecilerin gözaltına alınmasına tepkiler sürüyor
14:47 Gazeteciler: Kürt medyası hiçbir zaman susmadı
14:45 Hatimoğulları'ndan 'Demokratik Anayasa' çağrısı
14:44 DİSK’in Taksim başvurusu reddedildi
14:21 Amed’de Makbule Özer protestosu
13:34 Gözaltındaki gazetecilere avukat kısıtlılığı
13:27 HDK, DBP ve DEM Parti: Özgür Basın’ın yanındayız
13:15 Saldırılara karşı Özgür Basın etrafında kenetlenme çağrısı
12:37 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından görüşme başvurusu
12:22 Farqîn Belediyesi kayyımın taşınmaz devir kararlarını iptal etti
12:21 Amed’de 5 yılda 200’den fazla petrol arama-çıkarma sahası açıldı
12:20 Gözaltına alınan gazeteci sayısı arttı
11:50 Kadıköy'de yapılacak Ermeni Soykırımı anması yasaklandı
11:46 Özgür Basın'a dönük gözaltılara tepki yağdı
11:33 Stêrk ve Medya Haber: Halkımızın sesi soluğu olmayı sürdüreceğiz
11:21 Gazeteci Arslan: TV’lere saldırı savaş politikalarından bağımsız değildir
10:44 DFG ve MKG: Saldırılar Özgür Basını yıldıramaz
10:23 Gazeteci Özdemir: Savaş biraz daha uzar ama sonuç değişmez
10:09 Emine Şenyaşar'a ‘Erdoğan'a hakaretten’ dava
10:01 Kazaların eksik olmadığı yol onarılmıyor
09:32 Malezya'da askeri helikopterler çarpıştı: 10 ölü
09:27 Eylemdeki tutsağın annesi: Çözüm İmralı kapılarının açılmasıdır
09:10 Gazeteci Ahmet’ten 182 gündür haber yok
09:06 4 saatlik baskında teknik malzemelere el konuldu
09:04 Tutuklanan zihinsel engelli Gezer’in avukatı: Cezai ehliyeti yok
09:03 AKP'li vekillerin uçak biletleri kayyımdan
09:00 Tutsaklar ‘özgürlük’ eyleminde
09:00 Ermeni Soykırımı 109’uncu yılında
09:00 1 Mayıs’a çağrı: Özgürlük için Taksim Meydanı’na
09:00 Dağlarda bahar rüzgarı esiyor