Dêrsim Emek ve Demokrasi Platformu,  Dêrsim Tertelesi’nin 88'inci yıldönümü dolayısıyla Dersîm Merkez'de bulunan Sanat Sokağı’nda Seyit Rıza Meydanı’na yapılan yürüyüşle anıldı. Yürüyüşe Demokratik Alevi Dernekleri (DAD), Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Dersim,Xarpet, Çewlîg İl Örgütü, Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) Dêrsim İl Örgütü, çok sayıda kurum ve kuruluş ile çok sayıda yurttaş katıldı. Yürüyüşte Pir Seyit Rıza’nın posterleri ve siyah bir pankart taşındı.

 

‘TARİHLE YÜZLEŞİN’

 

Seyit Rıza Meydanı’nda yapılan saygı duruşu ardından Dêrsim Dernekleri Federasyonu (DEDEF) Başkanı Alirıza Bilir,  soykırım kararının 88’inci yıl dönümünde yaşamını yitirenleri andıklarını belirtti. Türkiye de birçok katliamın yapıldığını ifade eden Bilir, “Dêrsim’de 10 binlerce insanımız katledilmiş, yerleşim birimlerimiz yakılmış, başta kız çocukları olmak üzere akıbetleri bir daha öğrenilemeyen binlerce götürülmüş binlerce insanımız yurtlarından koparılarak dilini dahi bilmedikleri uzak diyarlara sürülmüştür. Dêrsim raporlarını ön görüldüğü üzere fiziki kıyımın ardından, kültürel asimilasyon süreci etkili biçimde devreye konulmuştur. Dêrsim’in birçok yerinde yolumuzun rehberliğini yürütmekte olan ocak evlatları katledilerek ve ocaklar sistemi vurularak halkımız hem toplumsal çözülüşe hem de inançsal kimliğinden koparılma sürecine konulmuştur” dedi. 

 

Dêrsim’de yaşatılan vahşeti lanetlediklerini dile getiren Bilir, “Bu toprakların kadim halklarından biriyiz. Saygı ve kabul görmek istiyoruz. Ve dünyadaki benzer örnekleri üzerinden tarihle yüzleşme çağrısında bulunuyoruz” diye belirtti. 

 

Pir Sultan Abdal Derneği Genel Başkanı Cuma Erçe, bugün yaşanan sorunların temelinin katliamlarla yüzleşmemekten geçtiğini belirtti. Tarihle yüzleşilmesi gerektiğinin önemine dikkat çeken Erçe, “Bugün demokrasiden yoksun oluşumuzun, adaletten yoksul oluşumuzun en temel nedeni tarih ile yüzleşememektendir. Dolayısıyla Osmanlı'nın borçlarını dahi miras olarak alan yeni Cumhuriyet, Osmanlı'nın tekçi ve imhacı zihniyetini anlayışını da alarak gelmiştir. Dolayısıyla sadece Cumhuriyet tarihi değil, onun öncesindeki bir bütün tarihiyle yüzleşmek durumundayız. Bu yüzleşmeyi gerçekleştiremezsek, bugün arzu ettiğimiz adalete demokrasiye ve barışa ulaşabilme şansımız yoktur” ifadelerini kullandı. 

 

88 YILDIR DEVAM EDEN ACI

 

Emek Partisi (EMEP) Dersim İl Başkanı Ergin Tekin de, “Bu tamamen bir kültürü, bir inancı, bir kimliği yok etmeye dair bir katliamdı. Ve 88 yıldır bunun acısını Dersim’liler yaşıyor. Devam ediyor. Unutturmamaya çalışıyorlar. Her yıl burada açıklamalar, etkinlikler, anmalar yapıyoruz. Eğer bu acının biraz azalmasını sağlayacaksak bu onarmasını, onarılmasını sağlayacaksak, bunun en önemli yollarından biri bu katliamla yüzleşmekten geçer. Bu katliamla yüzleşmedikten sonra diğer yanıyla bunu bir siyasi malzeme yapan iktidarlarla karşı karşıya kalıyoruz” dedi. 

 

 ESP MYK üyesi Orhan Çelebi, yaşanan katliamların sorumluların hesap vermesi gerektiğini söyledi. Sivas Katliamının faillerinin Cumhurbaşkanı tarafından affedildiğini hatırlatan Çelebi,  Dêrsim katliamının üzerinden 88 yıl geçmiş olmasına rağmen acının ilk günkü gibi taze olduğunu ve faillere hesap sorulmadan üzerinin kapatılmasına izin vermeyeceklerini söyledi. 

 

‘ MÜCADELEYİ SÜRDÜRECEĞİZ’

 

DEM Parti Halklar ve İnançlar Komisyonu Eşsözcüsü Yüksel Mutlu, konuşmasının başında dün yaşamını yitiren İmralı Heyeti Üyesi Sırrı Süreyya Önder’in yakınlarına başsağlığı diledi. Yüksel Mutlu, “Bugün burada bir araya gelmemizin sebebi 88 yıllık bir acı, vahşet, halkımızın, büyüklerimizin çığlıklarının yeri göğü delerek bugüne kadar mücadele ettiğimiz, mücadelesini sürdürdüğümüz bir Dêrsim soykırımı. Soykırım olarak adlandırdığımız 88 yıllık dinmeyen bir acıdan söz ediyoruz. Eğer bir yüzleşme olmazsa Türkiye’de bir demokrasiden söz edemeyiz. Bizler bunun mücadelesini büyütmek zorundayız. Eşit yurttaşlık olana, Kürtler, Aleviler, Ermeniler, Süryaniler, Türkler farklı inançlar, tüm halklar eşit ve özgür olana kadar mücadele etmeye devam edeceğiz. Kürt sorunun çözümü budur” şeklinde konuştu. 

 

Avrupa Alevi Dernekleri Federasyonu Başkanı Hüseyin Mat, Kürt sorununun çözümüne dair sürece değinerek barışın gelmesini en çok Alevilerin gelmesini istediğini söyledi.   

 

Son olarak konuşan Demokratik Alevi Dernekleri (DAD) Eş Genel Başkanı Zeynel Kete, şunları söyledi: “Özellikle Cumhuriyetin erken dönem şairleri, edebiyatçıları, sözde aydınları, Dersim'in pirlerine, kutsal mekanlarına, inancına, itikadına karşı, ötekileştirici bir dil kullanmıştır. Şehitlerimiz, pirlerimiz bu uğurda Hakk'a yürüyen canlarımızın mezarları verilmemiş yerleri gizli tutulmuştur. Çünkü bir mezara sahip olmak, bir değere, kutsal bir mekana, bir tarihe bir hafızaya sahip olmaktır. Eğer bir mezarınız varsa onun bir hikayesi de vardır. Alevi inancında mezar en kutsal yerdir. Ziyaretinizdir. Mezarlar üzerinde sorunlarımızı çözeriz. Eğer bugün bizi mezarsız bırakıyorlarsa; bizi kültürsüz, tarihsiz, dilsiz bırakıyorlar. Biz asla ve asla buna rıza göstermeyiz.”