Yazar Yusuf Karadaş: Lozan tartışmalarında hedef CHP

İZMİR - PKK'nin Lozan eleştirisine tepkilerine işaret eden Yazar Yusuf Karadaş, "CHP'yle Kürt halkı, DEM Parti ve demokrasi güçleri arasında özellikle Saraçhane ve Newroz sürecinde ortaya çıkan fiili mücadele birliğini parçalamak istiyorlar" dedi. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın çağrısı sonrası PKK 12'nci Kongresi'ni gerçekleştirdi. Kongreye ilişkin yapılan açıklamada, "PKK, kaynağını Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası’ndan alan Kürt inkâr ve imha siyasetine karşı halkımızın özgürlük hareketi olarak tarih sahnesine çıktı" ifadeleri yer aldı. Bu ifadeler, özellikle ırkçı-ulusalcı kesim tarafından çözüm karşıtı tepkileri arttırma amacıyla kullanıldı. 
 
Kürtler ise kurucu unsurlarından olduğu cumhuriyet tarafından imzalanan 24 Temmuz 1923 Lozan Antlaşması'nda Kürtlere herhangi bir statü verilmediği gibi bu antlaşmanın Kürtlere uygulanan inkar ve imhanın resmi metni olduğunu yıllardır vurguluyor. Anlaşma ile çizilen sınırlarda Kürdistan 4 parçaya bölünürken tüm bu parçalarda ulus devletler, Kürtlerin tüm ulusal haklarını yok saydı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasını resmi olarak uluslararası alanda kabul gördüğü anlaşmanın ardından bir ulus yaratmak amacıyla Kürtlerin asimilasyonu, Rumların ve diğer Hristiyan azınlıkların göçertilmesi hedeflendi. Bu anlamda 1923'de Lozan Barış Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca Türkiye Cumhuriyeti ve Yunanistan Krallığı arasında imzalanan anlaşma ile Ege, Trakya, İç Anadolu ve Karadeniz'de yaşayan 1 milyon 200 bin Ortodoks Rum, Anadolu'dan Yunanistan'a sürgün edilerek, ulus devletin son gerekliliği de yerine getirildi. 1924 Anayasası ise yaptığı "vatandaşlık" tanımında "Türk" kimliğini öne çıkararak, Lozan'da temeli atılan ulus devletin resmi belgesi haline geldi. Bundan sonraki tarihte Kürtler 29 isyan gerçekleştirirken, bu isyanları kanla bastıran iktidarlar, bir yandan da Alevi ve Hristiyan haklara yönelik de birçok pogrom gerçekleştirdi.
 
'İNKÂR VE İMHAYI TEMELLENDİREN İKİ METİN'
 
Yazar Yusuf Karadaş, kamuoyunda tartışılmaya devam eden PKK'nin kongresi, Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası'na dair konuştu. Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasa'nın Türkiye'de Kürt sorununda çözümsüzlük teşkil eden iki metin olduğunu ifade eden Karadaş, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün birçok yerde Kürtlerin haklarına riayet edileceği yönünde açıklamalarının olduğunu anımsattı. Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasası'ndaki vatandaşlık tanımı ile Kürtlere yönelik inkar ve imha siyasetinin şekillendiğini kaydeden Karadaş, "PKK'nin kongre kararlarında buna dair atıf var. PKK de kendisinden önce kurulan örgütler de hatta 1924'ten itibaren kurulan örgütler de bu iki metnin inkarı ve imhayı esas alan politikasından bahseder. Dolayısıyla PKK'de Kürt sorunun sonucu olarak ortaya çıkmış örgütlerden biri. Ama mesele sadece bu iki metinden ibaret değil. Bugüne kadar bu politika farklı biçimlerde hem anayasalarda hem de hükümetlerin sürdürdüğü politikalarda Kürtlerin ulusal varlıklarının ve ulusal demokratik taleplerinin reddine dair siyaset olarak bugüne geldi" ifadelerini kullandı. 
 
'TARTIŞMALAR İKTİDARIN EKMEĞİNE YAĞ SÜRÜYOR'
 
Kürt sorununun demokratik yollarla çözülememesi halinde başka sonuçların da ortaya çıkacağına dikkat çeken Karadaş, ulusalcı ve milliyetçi kesimlerin bu gerçeği görmesi gerektiğini ifade etti. Bu kesimlerin kendilerine, Lozan ve 1924 Anayasası tartışmalarını sürdürmelerinin en çok kime yaradığını sorması gerektiğini dile getiren Karadaş, "Birincisi bu tartışma CHP'nin içini oyma anlamına geliyor. Normalde böyle bir açıklamaya karşı MHP'den başka türlü tepkiler gelebilirdi. Aksine bu açıklamayı kendine bir fırsat olacak görüyor ve 'CHP içindeki tartışmayı derinleştirecek bir noktaya götürmek bizim işimize yarıyor' diyorlar. Diğer bir nokta; CHP'yle Kürt halkı, DEM Parti ve demokrasi güçleri arasında özellikle Saraçhane ve Newroz sürecinde ortaya çıkan fiili mücadele birliğini parçalamak istiyorlar. CHP ve Özgür Özel, Kürt sorununun çözümünde belki de tarihte en azından açıklama düzeyinde de olsa en iyi tutumu ortaya koyuyor. Erdoğan için Lozan'la ilgili tartışma yeni bir tartışma değil. PKK'nin yaptığı tespit ile iktidarın buna dair tutumunu ayırmak lazım. Bunu ayıramazsak iktidarın işine yarayacak bir tartışmaya oluyor. Ulusalcıların-milliyetçilerin yaptığı bu. Erdoğan 2016'da başkanlık istediği dönemde de başkanlık rejimi için Lozan meselesini yeni Osmanlı yayılmacılığı için kendi emelleri haline getirmişti. Onun derdi Lozan'ın Kürtleri inkar etmesi değildi. Asıl derdi yeni Osmanlıcılık ve başkanlık rejimi için bu tartışmayı sürdürmekti. Ulusalcıların da bir halkın gerçeğini görmeyip 'ülkeyi bölecekler' şeklindeki söylemleri iktidarın ekmeğine yağ sürüyor" ifadelerine yer verdi.  
 
'SÜRECİ LEHİMİZE İŞLETEBİLİRİZ'
 
PKK'nin kongre kararı ve Öcalan'ın 27 Şubat'taki çağrısında PKK'nin Kürt sorunun sonucu olarak ortaya çıktığını belirtildiğini söyleyen Karadaş, yüzyıl önceki yanlışlar yerine demokratik siyasetle bu sorunun çözülebileceğine işaret etti. Tarihte Kürt halkına karşı işlenmiş suçlarla yüzleşilmeden barışın inşa edilemeyeceğini vurgulayan Karadaş, aynı zamanda Kürtlere uygulanan suçların sorumluların da yargılanması gerektiğine söyledi. Karadaş, "Binlerce insanın katledilmesi ve kaybedilmesi gibi bir durum var. Yakın zamanda şehir savaşlarında çocukların cansız bedenlerinin günlerce derin dondurucularda bekletildiği bir süreci yaşadık. Böyle bir iktidar gerçekliği var. Sorumlular yargılanmadığı gibi hepsi ödüllendirildi. Bu hataları ortadan kaldıracak ve halkların güven içerisinde bir gelecek kuracaksa bu yüzleşme olmalı. DEM Parti Eşbaşkanı Tuncer Bakırhan koruculuk ile ilgili söylemde bulundu konu bambaşka bir yere götürüldü. Bu ülkede koruculuk savaş suçlarının önemli boyutlarındandır. Korucuların işlediği suçlara karşı binlerce rapor var ortada. Şimdi bunları görmezden gelerek ortak bir yaşamı inşa edebilir miyiz?" diye konuştu. 
 
'CHP'NİN MECLİS’E DÜZENLEMELER GETİRMESİ LAZIM'
 
Sürecin fırsatlarının ve risklerinin iyi analiz edilmesi gerektiğine dikkat çeken Karadaş, şöyle devam etti: "Bahçeli yaptığı konuşmalarda bölgedeki risklerden ve bu risklerin Türkiye için doğurabileceği sonuçlardan bahsediyor. Barış ve demokrasinin tesis edilmesi yönünde fırsatların değerlendirilmemesi ve başarısız olunması halinde Türkiye için karanlık günler olacak. Erdoğan başkanlık rejimini kalıcı hale getirecek faşist rejim inşasına yönelik emelini her fırsatta ortaya koyuyor. CHP söylem olarak ileri duruyor. CHP'nin iktidarın bu ikiyüzlü politikasını teşhir etmek için Kürt sorunun demokratik çözümü için düzenlemeleri, hakikatle yüzleşme ile ilgili komisyonların kurulması, anadilde eğitim ve kayyımların kaldırılması gibi düzenlemeleri meclise getirmesi gerekiyor." 
 
MA / Uğurcan Boztaş
 

Diğer başlıklar

23/05/2025
16:54 Erdoğan 10 yılı 'Aile Yılı' ilan etti
16:24 DEM Parti ve Gelecek Partisi görüşmesi başladı
16:22 Şirnex’te 'hasta tutsaklara özgürlük' çağrısı
16:07 Bahçeli: Erdoğan'ın caymaya hakkı yoktur
15:59 DEM Parti'den 'toplumsal mutabakat' çağrısı
15:54 KATDER kongresini yaptı
15:51 İşçiler 13 gündür eylemde: Kazanana kadar susmuyoruz
15:04 S ve Y tipi cezaevlerinin kapatılması için kanun teklifi
15:00 Maden kirliliği soruşturmasında takipsizlik kararı
14:59 Koğuş tellerini söken 47 tutsağa seri cezalar
14:28 KESK: Yiğiter’e saldıranların arkasındaki güçleri açığa çıkarın
13:52 Halkın tepkisi üzerine JES toplantısı iptal edildi
13:37 Amed'de 'Kadın Emek ve Kültür Sanat Buluşması' başladı
13:24 Meslektaşlarının katledilmesini protesto eden gazeteciye soruşturma
13:15 Yaşam hakkı savunucuları sokaktaki hayvanlar için açlık grevinde
13:05 Ayşegül Doğan: Meclis Başkanı komisyon için sorumluluk almalı
12:45 Aleyna Çakır davasında keşif talebine ret
12:30 Barcelona, Kuzey ve Doğu Suriye'de ‘Umut Ligi’ projesi başlattı
12:14 20 cezaevine dair rapor: 2 kişi 1 ranzada yatıyor
11:52 13’üncü Engelsiz Film Festivali başladı
11:46 Şam’dan Çinli şirketle 20 yıllık yatırım anlaşması
11:21 Hanehalkı enflasyon beklentisi arttı
11:21 İmamoğlu'nun fotoğraf, görüntü ve sesine yasak getirildi
11:14 Koğuşa yerleştirilen kameraya karşı 'tek kollu' direniş
10:41 Ailelerden İmralı başvurusu
10:23 Tülay Hatimoğulları: Kayyım yasası lağvedilmeli, yerel yönetimler güçlendirilmeli
10:18 Balıkesir'de bir kadın katledildi
09:55 ‘Kürt Dirilişi’ belgeseli internet sitesi açıldı
09:35 Menzione: Öcalan başlatmak istediği değişimi dışarıdan yönetebilmeli
09:29 Temel: İktidarın çekingenliği çözüm karşıtlarını cesaretlendiriyor
09:23 Çatışmalarda yakınlarını yitirenlerin talebi: Özgürlük ve barış
09:21 Yayınevi sahibi ve çalışanına 'kitap' davası
09:19 Tutsakların görüntülü görüşme hakkına 'teknik eksiklik' engeli
09:16 Altun’un cezaevi arkadaşı: Hiçbir koşulda taviz vermezdi
09:13 ÖHD Eş Genel Başkanı: 'Umut hakkı'nın uygulanması elzem
09:12 Tarihçi Ulugana: Çözüm Lozan'ı lağvetmek değil, demokratik bir anayasanın teşkilidir
09:09 Çelenk: Yeni süreçte bağımsız muhafazakar STÖ'lere de ihtiyaç var
09:08 'Bir Heykelin Gölgesinde' kadın mücadelesi
09:07 Valilikten koçerlerin yaylalara gidişine yasak
09:04 Kürtçe oyuna salon engelinin gerekçesi: Müdür uygun görmedi!
09:02 Gabar’daki tahribatın uydu fotoğrafları
09:02 DGD Yardımcısı Taş: Öcalan'a güveniyoruz, katkı sunmaya hazırız
09:00 23 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
08:00 İBB'ye 4’üncü dalga operasyonu: 49 kişiye gözaltı kararı
22/05/2025
23:10 Vanspor, Elazığspor’u 4-1’lik skorla yendi
22:59 Özerk Yönetim heyeti Paris’te parlamenterlerle görüştü
22:44 MESEM cinayeti davasında savcı ve sanık duruşmaya katılmadı
22:13 Kürt siyasetçi Çağro Mêrdîn’de toprağa verildi
21:34 İsrail, Lübnan'ın güneyine saldırdı
21:16 Çalıştırıldığı inşaattan düşen 12 yaşındaki çocuk entübe edildi
20:37 İBB'ye yönelik bir operasyon daha: 7 kişiye tutuklama talebi
20:06 ABD'de uçak düştü
20:00 İzmir'de 'Kent hakkı bağlamında göç, mültecilik ve dönüşüm meselesi' paneli
19:49 PKK kararı sonrası MGK ilk kez toplandı
19:16 Süveyde'de patlama: 2 ölü
19:13 Otel yangınında bakan yardımcısına soruşturma izni verilmemesi kararına itiraz
19:11 Vanspor-Elazığspor maçı öncesi stadyumda gerginlik
19:01 Öznur Değer: Gazeteciliğe devam edeceğim
18:52 DEM Parti ve AKP görüşmesinde hangi konular gündeme geldi?
18:16 Agirî’de Kürt Dil Bayramı kutlaması
18:11 Erzingan’da şüpheli ölüm
18:04 Gever’de ‘Kadın Tarihi’ atölyeleri
17:54 Rojin Kabaiş’in aile ve avukatları dosya savcısı ile görüştü
17:47 Süreç gündemli DEM Parti PM toplantısında neler tartışıldı?
17:27 Pîran’da 4 bölge ‘Özel Güvenlik Bölgesi’ ilan edildi
17:23 Çocuklarını rehin alan Alpaslan’ın davasında görevsizlik kararı
17:18 Baro başkanına tehdit davasında ev hapsi
16:26 DEM Parti’den grevdeki Toros Tarım işçilerine ziyaret
16:22 MHP'li Yıldız: İnfaz düzenlemesi KHK mağdurlarını da kapsamalı
16:19 Kadınların barış sürecine aktif katılımı için Meclis Araştırması talebi
16:10 Colemêrg’de 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı açıklaması
15:22 Fatma Oğur’u katleden failin yeniden yargılandığı dava görüldü
15:18 ‘Tecrit kaldırılsın, hasta tutsaklar serbest bırakılsın’
14:41 Savunma Bakanlığı’ndan açıklama: Saldırılar sürecek
14:34 Mülteci hakları savunucusu Taha Elgazi'nin sınır dışı edilmesine tepki
14:19 Sibel Ayğan'ı katleden erkeğe ağırlaştırılmış müebbet
14:13 Ege Üniversite Hastanesi çalışanları iş bıraktı
14:04 Amed Kent Konseyi Çocuk Meclisi ilan edildi
14:00 Erdoğan’da anayasa açıklaması: Tekrar seçilme gibi bir derdim yok
13:11 DYO işçileri greve çıktı
13:07 Temel Conta işçileri: Saldırılar kararlılığımızı artırıyor
12:55 Gazeteci Öznur Değer tahliye edildi
12:11 ÇED sürecini beklemeden otel inşaatını bitirdiler
12:02 MB enflasyon tahminlerinde değişikliğe gitmedi
11:59 Silahlı saldırıya uğrayan Yiğiter'in tedavisi sürüyor
11:52 Gazeteciye cinsiyetçi hakaretlerde bulunan polise takipsizlik
11:32 AKP'li Alagöz'ün madeni suyu zehirliyor, yetkililer izliyor
11:31 Ali Haydar Kaytan ve Rıza Altun’un ailelerinden teşekkür mesajı
10:32 Bakırhan: Ya Kürt-Türk ilişkilerini yeniden kuracağız ya da tükenip gideceğiz
10:03 İstanbul’da gözaltına alınanlar adliyeye sevk edildi
09:49 Yazar Gretchen Dutschke-Klotz’dan Öcalan’a destek açıklaması
09:17 Mahkeme valiliğin Şêx Seîd yasağı kararını iptal etti
09:09 Amed'de sürecin nabzı: Öcalan'ı Meclis'e çağırıp özgürlüğünü sağlamıyorlar!
09:08 'Cezaevlerinde infaz değil, öldürme politikası uygulanıyor'
09:07 Asker kurşunuyla katledildi: Jandarmadan 'evi kaçak mı değil mi' talebi
09:06 Besta yok ediliyor
09:02 'Haksız tahrik' indirimi failleri cesaretlendiriyor
09:01 Cemile Çağırga'nın annesi: 2 çocuğum katledilmesine rağmen barış diyorum
09:00 22 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
07:54 Ege Denizi’nde 6.0 büyüklüğünde deprem
21/05/2025
23:55 Tayyip Temel: Sürecin inisiyatifi Sayın Öcalan’da
23:45 İsrail saldırılarında 63 Filistinli katledildi
23:26 Rusya: Ukrayna'da ilk önce ateşkesin sağlanması yaklaşımına karşıyız
22:48 Hacettepe Üniversitesi öğrencilerine ırkçı saldırı
21:36 ‘Kent Uzlaşısı’ davasındaki karara tepki: Kazanan biz olacağız
21:14 İBB soruşturmasında bir şirkete daha kayyım atandı
20:57 ‘Kent Uzlaşısı’ davasından tahliye çıkmadı
20:46 Kadın Zamanı Derneği: Şiddetsiz yaşam için mücadele edeceğiz
20:31 Kürt Dil Bayramı etkinlikleri devam ediyor
20:11 RTÜK'ün yeni üyeleri seçildi
19:41 Gazze'de devre dışı kalan hastane sayısı 20'ye yükseldi
19:17 Şirnex’te doğa talanına karşı yürüyüş
19:10 Tutsak öğrenciler için eylem
19:04 KHK eylemi 332'nci haftasında
19:02 Wan’da 38 örgütten çağrı: Hasta tutsaklar serbest bırakılsın
18:31 Kürt Dil Bayramı kapsamında dengbêj dinletisi
18:25 Seyithan Durdu’yu öldürmekten yargılanan asker: Kürtçe konuşsa bile bir vatandaşın ölümüne üzüldüm!
18:20 ‘Askerler Kürtçe dil derneğine gelip hukuka aykırı yorumlar yaptılar’
18:12 Neşet Güven 31 yılın ardından tahliye edildi
17:45 Fırtına Vadisi davası görüldü
17:42 Avukat Ruken Gülağacı’na ev hapsi
17:18 Hasta tutsak Koyuncu'nun tahliyesi 9 ay ertelendi
16:42 Eş genel başkanlardan Tekik’in ailesine ziyaret
16:36 DEM Partili Livan Orman serbest bırakıldı
16:28 DEM Parti'den grevdeki işçilere dayanışma ziyareti
15:16 Yüksel Koç tutuklandı
14:49 AB ülkeleri 'savunmayı güçlendirme' konusunda uzlaştı
14:44 HSK seçiminin iptali için AYM’ye başvuru
14:43 Wan'da zırhlı araç motosiklete çarptı: 2 yaralı
14:35 İmamoğlu protestoları raporu: İşkence yasağı ihlal edildi
14:21 Tahliye edilmeyen Saymadi: HDK toplumsal bir örgütlenmedir
14:03 'Etkin pişmanlıktan' ifade veren Yıldız tahliye oldu
13:59 Asker ve polis annelerine çağrı: El ele verelim
13:54 Eş genel başkanlardan Sağlam'ın taziyesine ziyaret
13:12 Çerkes Soykırımı 161. yılında: Yüzleşme çağrısı
12:32 Çankaya Belediyesi’nin köpek katliamı protesto edildi
12:19 Kayyım Tekbıyıkoğlu merkeze çekildi
11:57 Katledilen meslektaşlarını anan gazetecilere soruşturma
11:46 Savcı gazeteciye beraat kararını istinafa taşıdı
10:38 İsimsiz örgütün propagandasından tutuklandılar
10:37 Halide Türkoğlu: Komisyonda kadınlar öncü olmalı
10:36 Meclis’e 'Hakikat ve Adalet Komisyonu kurulsun' önergesi
10:34 Silahlı saldırıya uğrayan Yiğiter: Durumum iyi
10:22 ÖHD'li avukat gözaltına alındı
10:22 Ankara’daki Gezi ek soruşturmasında takipsizlik
10:18 Tahliye edilen Özbay: Sedyeye kelepçeleyip ameliyathaneye aldılar
10:02 Licê'de bulunan kemikler: Hukuka uygun inceleme yapılmadı
09:52 Olgun: PKK'nin kararı stratejik, karşı taraf aynı ciddiyetle adım atmalı
09:43 Belediye başkanının sekreteri ve danışmanı silahlı saldırıda öldü
09:42 'Pişmanlığı' reddeden tutsağın tahliyesine 3’üncü engel