Demokrat olmanın birinci ölçüsü

img
HABER MERKEZİ - Meclis’te kurulan komisyonun çalışmalarını gündemine alan yazar Fuat Ali Rıza, yazısında, “Günümüz Türkiye’sinde demokrat olmanın ölçüsü Kürtçe’nin özgürce konuşulmasını ve Önder Apo’nun fiziki özgürlüğünü istemek ve savunmaktır” dedi. 
 
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın başlattığı Barış ve Demokratik Toplum Süreci kapsamında Meclis’te kurulan komisyonun çalışmaları ve burada yaşanan gelişmeler gündemin ana başlıkları arasında yer almaya devam ediyor. Yazar Fuat Ali Rıza da Yeni Özgür Politika’daki köşesinde komisyon çalışmalarını ele alan bir yazı kaleme aldı. 
 
Yazar Fuat Ali Rıza’nın “Demokrat olmanın birinci ölçüsü” başlıklı yazısı şöyle: “Anadil özgürlüğü, bir siyasal sistemin demokrat olup olmadığının en temel ölçülerinden biridir. Günümüz Türkiye’sinde ise demokrat olmanın birinci ölçüsüdür.
 
ANADİL VE DEMOKRASİ 
 
Kuşkusuz herkesin anadilini özgürce konuşabilmesi, anadilinde okuyup yazabilmesi, anadilinde eğitim görmesi en temel insan haklarından birisi, belki de birincisidir. Çünkü dil, zihniyet oluşumuyla, anlam gücünün gelişmesiyle, yani kişiliğin şekillenmesiyle doğrudan bağlantılıdır. Dolayısıyla anadil özgürlüğü, bir siyasal sistemin demokrat olup olmadığının en temel ölçülerinden biridir. Günümüz Türkiye’sinde ise demokrat olmanın birinci ölçüsüdür.
 
Çünkü Türkiye nüfusunun ikinci büyük halkı olan Kürtler, en temel insan hakkı olan anadilini kullanma hakkına sahip değildir. Yani Türkiye’de Kürtçe konuşmak, Kürtçe okuyup yazmak, Kürtçe eğitim görmek esas olarak yasaktır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın anadil ve eğitimi belirleyen maddelerinde Türkiye’nin ikinci büyük anadili olan Kürtçe yer almamakta ve bu durum yasal ve fiili yasaklama etkeni olarak işletilmektedir. Bu temelde Kürtler Türkçe konuşmaya, okuyup yazmaya ve eğitim görmeye zorlanmaktadır. Bu bakımdan günümüz Türkiye’sinde demokrat olmanın birinci ölçüsü Kürt halkının Kürtçe konuşmasını istemektir.
 
Kuşkusuz bu satırları okuyan bazıları anında tepki gösterecek, ‘İsteyen sokakta ve evinde konuşmuyor mu?’diyecektir. Buna vereceğimiz bir cevap, Kürt çocuklarının evlerinde ana ve babalarıyla Kürtçe konuşamadıkları dönemler de çok yaşandı olacaktır. İkinci cevap, daha bir ay önce İstanbul’un merkezinde Kürtçe müzik dinledikleri için linç edilen ailenin unutulmadığı olacaktır. Elbette vereceğimiz üçüncü cevap daha önemli ve daha günceldir: Esas olarak Kürt özgürlüğünü ve Türkiye’nin demokratikleşmesini sağlamak üzere oluşturulmuş bulunan Meclis Komisyonu, 19-20 Ağustos tarihli oturumlarında dinlediği Barış Anneleri’nin kendi anadilleri olan Kürtçe konuşmalarına izin vermemiştir.
 
Elbette bu durum, çok haklı olarak birçok kesimden gelen yoğun tepkilere yol açmıştır. Geçen hafta boyunca en çok tartışılan konu olmuştur. Hala da yoğun olarak tartışılmaktadır. Kuşkusuz söz konusu tepki ve tartışmalar anlamlı ve de anlaşılırdır. Aslında bu kadar tepki niye gösterildi denemez. Tersine daha çok tepki göstermek, deyim yerindeyse kıyameti koparmak gerekirdi demek en doğrusu olur. Çünkü insan olma ve insan olarak yaşama hakkına saldırılmaktadır. Bu biçimde Kürt halkına büyük haksızlık ve de hakaret yapılmaktadır.
 
KÜRTÇE KONUŞMAK YASAKLANIRSA
 
Şimdi bu olay ardından, Kürt tarafının adımlarıyla geliştirilmeye çalışılan Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nin başarısına güven azalmış durumdadır. Çünkü bu sürecin başarısında büyük rol oynayacağına inanılan Meclis Komisyonu böyle bir antidemokratik uygulamayı yapmıştır. Söz konusu antidemokratik tutum, Kürt sorununu çözme ve Türkiye’yi demokratikleştirme misyonunu üslenmiş bulunan güçten gelmiştir. Adında ‘Kardeşlik ve Demokrasi’ olan, Türk-Kürt kardeşliğini yeniden sağlayacağı ve bunu demokratikleşme temelinde yapacağı beklenen Komisyon böyle yapmıştır. Türkiye’yi demokratikleştireceği beklenen Komisyon böyle yaparsa, demokrasinin birinci ölçüsü olan Kürtçe konuşmayı yasaklarsa, bu durumda Türkiye nasıl demokratikleşecektir?
 
Belli ki büyük umutlar bağlanan Komisyon çalışması, söz konusu uygulamasıyla çok ciddi bir yara almıştır. Bu yarayı nasıl tedavi edeceği, tedavi edip edemeyeceği henüz belli değildir. Zira başlangıçtaki ciddiyet ve tutarlılık gittikçe azalır gibi bir izlenim vermektedir. Bu da kendini en çok Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile ne zaman ve nasıl görüşüleceğine dair herhangi bir açıklama yapmamış olmasında göstermektedir. Bu yönlü bütün talep ve çağrılara rağmen, Komisyon başkanlığı ısrarla suskunluğunu devam ettirmektedir.
 
İMRALI’DA DEĞİŞEN BİR ŞEY YOK
 
Kaldı ki Önder Abdullah Öcalan’a yönelik tutum bununla sınırlı da değildir. Zira son bir aydır Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile herhangi bir görüşmenin yapılmamış olduğu da en çok tartışılan konular arasındadır. Nitekim söz konusu tartışma ardından DEM Parti Eşbaşkanlığı bu hafta içinde İmralı Heyeti’nin yeni görüşme yapma olasılığının bulunduğunu basına açıklamıştır. Belli ki bu biçimde Kürt halkında ve demokratik dostlarında oluşan tepkiler azaltılmak istenmektedir.
 
Peki, böyle bir görüşme yapılırsa gerçekten söz konusu tepkiler azalır mı? Bizce azalmaması gerekir. Çünkü söz konusu görüşme özgür koşullarda yapılmamaktadır. Tersine Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nin mimarı Önder Abdullah Öcalan, hala İmralı’da ağır tecrit ve rehine koşullarında tutulmaktadır. Yaptığı ve yapacağı şeyler devlet tarafından engellenmektedir. İstediği ve ihtiyaç duyduğu kişi veya kişilerle görüşme ve tartışma özgürlüğüne sahip değildir. Kısaca İmralı’da henüz değişen ciddi bir şey yoktur. 
 
KÜRT TARAFININ ATTIĞI ADIMLAR 
 
Oysa 27 Şubat tarihli Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı üzerinden tam altı ay geçti. Altı aydır gerilla ateşkes konumunda ve herhangi bir eylem yapmıyor. Mayıs’ın ilk haftasında gerçekleştirdiği 12. Kongre ile PKK silahlı mücadele stratejisini ve örgütsel yapısını sona erdirdi. Kürt tarafı demokratik siyaset temelinde mücadele yürüteceği konusunda net ve inandırıcı bir tutum ortaya koydu.
 
Belli ki söz konusu adımların her biri bile kendi başına İmralı rehine sisteminin sona erdirilmesini gerektirirdi ve onun için yeterliydi. Fakat geçen altı aylık süre içinde bu yönlü en küçük bir adım bile atılmadı. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü çerçevesinde hiçbir gelişme yaşanmadı. Durum böyleyken, bir de hep Önder Apo’dan yeni gelişmeler sağlaması beklendi! Peki mevcut rehine koşullarında söz konusu beklentileri nasıl yapacak?
 
Açıkça görülüyor ki, gerçekten barış ve demokratikleşme isteyenler her şeyden önce ciddi olmak durumundadırlar. Türkiye’nin barışının ve demokratikleşmesinin yolunun Kürt sorununun çözümünden, yani Kürt halkının özgürlüğünden geçtiği açıktır. O halde ciddi olmak demek, önce Kürt halk varlığını kabul etmek ve bu varlığın iradesi ve savunucusu olan Önder Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğünü sağlamak demektir. Ardından da bu yönlü hukuki ve siyasi adımları cesaretle atmayı bilmek demektir. Böyle yapmayanların göstereceği tutumlar hep hile ve aldatma çerçevesinde yaşanacaktır.
 
Sonuç olarak, Kürt Halk Önderi üzerindeki rehine uygulamasıyla Barış Anneleri’ne Meclis Komisyonu’nda Kürtçe konuşturulmaması aynı zihniyet ve siyasetin ürünüdür. Yine Kürtlerin anadilleri Kürtçe’yi özgürce konuşabilmeleri, Önder Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğüyle etle tırnak gibi bağlıdır. O halde, günümüz Türkiye’sinde demokrat olmanın ölçüsü Kürtçe’nin özgürce konuşulmasını ve Önder Apo’nun fiziki özgürlüğünü istemek ve savunmaktır. Bunu yapmayanların kendilerini demokrat ilan etmeleri, bir aldatma ve asimilasyoncu yüzlerini gizleme çabasından başka bir şey değildir.”

Diğer başlıklar

29/08/2025
20:31 ÖHD’den Diyanet’e Kürtçe hizmet verilmesi talepli başvuru
20:00 Gazze'de hayatını kaybedenlerin sayısı 63 bini aştı
19:53 Bursa’da maki yangını
19:50 223 işçi direnişte: Hakkımızı alacağız
19:41 Ankara'da ateşli piknik yasağı uzatıdı
19:39 Mêrdîn’de uyuşturucuya karşı yürüyüş
19:37 Trump yönetimi, Filistinli yetkililerin vizelerini iptal etti
19:30 Erdoğan, Çin'e gidecek
19:18 1 Eylül eylemleri: Sürecin yasal zemini oluşturulsun
19:09 Meclis'te Gazze tezkeresi kabul edildi
18:19 Şirnex’te öğrencilere ajanlık dayatması protesto edildi
18:07 DEM Parti’den Filistin için 11 öneri
17:39 Licê’dek yangın büyüyerek devam ediyor
16:34 Dêrazor Askeri Meclisi: 2 DAIŞ’li yakalandı
16:23 Askerlerin yaktığı esrar yangına neden oldu
16:01 Silêmanî’de bir helikopter düştü
16:00 İsrail’in saldırıları sürüyor: 47 kişi katledildi
15:41 Berat Nazlıcan’ın taziyesine kitlesel ziyaret
15:19 Kadınlardan Diyanet hakkında suç duyurusu: Haklarımızdan vazgeçmiyoruz
14:54 DBP ve DEM Parti’den Celal Talabani’nin mezarına ziyaret
14:32 30 yılın ardından tahliye oldu: Öcalan'ın çağrısına cevap olacağız
14:04 Moritanya’da tekne battı: 49 ölü, 100’ü aşkın kayıp
13:55 BM: İran’da 8 ayda 841 kişi idam edildi
13:51 CHP İstanbul seçimi iddianamesi hazırlandı
13:44 SOHR: Süveyda’da ölü sayısı 2 bini aştı
13:30 BM Genel Sekreteri'nden İsrail'e Gazze uyarısı
13:23 DEM Parti komisyon üyeleri: Önerileri kıymetli buluyoruz
12:52 İsrail ‘ateşkes’ kararını sonlandırdı
12:51 Dumlu Cezaevi'nde tutsaklara saldırı
12:12 DBP’den Niğde'deki saldırıya dair açıklama
12:12 İran-İsrail savaşına dair paylaşıma 2 yıl ceza
12:11 TÜİK'e göre Temmuz'da işsizlik azaldı
12:10 ‘Sosyal Demokratik İttifak Konferansı’ üçüncü gününde
11:34 Kent kent 1 Eylül programı
11:32 Kürt işçiye saldırıda MHP’li başkandan ‘kuru sıkı’ baskısı
09:51 Öcalan: Demokratik toplum, barış ve entegrasyon bu sürecin üç kilit kavramıdır
09:13 ÖHD Eş Genel Başkanı: Komisyon Abdullah Öcalan’ı dinlemeli
09:12 Artık pazar bile pahalı
09:11 1 Eylül çağrısı: Demokrasi talebi için Kadıköy'e
09:10 Êlih’te 1 Eylül programı belli oldu
09:09 Nanaxanim Babazade'nin avukatı: Nana'nın sesini duyuralım
09:06 Basa’da yeni sondaj kuyusu açılıyor: Doğa tahribatı derinleştirilecek
09:05 Komisyonun Kürtçe engeline tepki: Dil kabul edilmezse barış olmaz
09:04 PSAKD Genel Başkanı: Gerçek bir barış konuşulacaksa Öcalan serbest bırakılmalı
09:02 Komisyona ilettiler: Abdullah Öcalan'la görüşülmeli
09:01 Sur'un hafızasına odaklanan belgesel: Bîra Sûrê
09:00 29 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
00:12 Niğde'de Kürt işçilere ırkçı saldırı
28/08/2025
23:36 DEM Parti ve DBP heyeti Silêmanî'de
23:02 İsrail İHA’sı Nakura’da düştü: 2 ölü
22:56 Cizîr'de kadın buluşması
22:52 Meletî’de günlük trafik kazası bilançosu: 7 kaza, 22 yaralı
22:32 Cinsel saldırı suçlusu öğretmene 159 yıl ceza
21:53 Meletî'de 3.8 büyüklüğünde deprem
21:18 Riha’da miting çalışmaları sürüyor
20:20 Êzidî Kadınların Rönesansı Konferansı sonuç bildirgesi
20:15 İran’da kadın tutsaklara yeni dava
20:05 İzmir Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifi kuruluşunu ilan etti
19:33 Fed üyesi Lisa Cook, Trump'a dava açtı
19:25 223 işçi işlerine geri dönmek için direnişte
19:18 Basa’da yüzyıllık Zêw geleneği sürdürülüyor
19:15 DEM Parti'den İstanbul'daki mitinge katılım çağrısı
18:40 Özgül Saki, Nanaxaanım Babazade'yi GGM’de ziyaret etti
17:45 Dipsizgöl Köyü’nde maden protestosu
17:27 Komisyon akademisyenleri, iş insanlarını ve sendikaları dinleyecek
17:25 Bursa’da orman yangını
17:23 Avrupa’lı belediye başkanlarından İmamoğlu’na ödül
17:16 DEM Parti heyeti İmralı’dan döndü
17:04 Binali Yıldırım: Adem-i merkeziyet üniter devlete tehdit değil
16:54 1 Eylül Akdeniz'de şölenle kutlanacak
16:03 SOHR: Geçiş hükümeti 95 Dürzi’yi infaz etti
15:59 Salih Müslim: Rojava, Ortadoğu için bir barış projesi olabilir
15:10 Roboskî Katliamı 164'üncü ayında: Hakikat bugünün borcu
15:06 107 uluslararası örgütten BM’ye Afganistan mektubu
14:49 TOKİ inşaatının 6'ncı katından düşen işçi yaralandı
14:46 Çanakkale'den ‘Savaşan İHA Yarışması’na tepki
14:44 Önkol kardeşlerin mezar taşını yıkma girişimine tepki
14:22 Bafil Talabani: Demokratik bir dünya için birlikte çalışmalıyız
14:12 TJK-E idamlara karşı ses yükseltmeye çağırdı
13:29 Suriye’nin eski cumhurbaşkanı adayı Öcalan ile görüşmek istiyor
13:24 İzmir'de trafik kazası: 1 ölü, 13 yaralı
13:10 Arınç: Umut Hakkı mutlaka uygulanmalı
13:07 Dengbêj Eda Mehdo stranlarla toprağa verildi
11:35 DFG, 90'larda katledilen gazetecileri andı
11:34 Gözaltında 'binadan düştü' denilen Uğur hayatını kaybetti
11:12 Eski Meclis başkanları komisyon toplantısında
10:53 İsrail, Şam’a kara operasyonu yaptı
10:31 Rusya'dan Kiev'e saldırı: 10 ölü, 38 yaralı
10:30 Özerk Yönetim ve ABD görüşmesinde hangi konular konuşuldu?
10:24 TJA, Amed’te ‘Barış Kürsüsü’ kuracak
10:16 Ayla Akat Ata: Türkiye'nin en acil ihtiyacı yeni bir toplumsal sözleşmedir
10:09 Trump’tan ‘Gazze’ toplantısı
10:00 DEM Parti heyeti İmralı’ya doğru yola çıktı
09:22 Yarım asrın tanığı Aykol: Bugün masada olan şey geçmişten bugüne taşınan o hikayedir
09:21 Kâğıt fabrikasında yangın
09:11 Yaşamevi ile Riha’daki kadınlar üretiyor, güçleniyor
09:10 Kürtçe eğitim için kayıtlar başlıyor
09:09 8 ayda 3 kadın katledildi, 23 şüpheli ölüm: Ortada fail yok
09:08 Komisyonda dinlenmişti: Kürtçe engeli barış arayışı felsefesine aykırıdır
09:07 AKP'li iş insanı Danıştay kararını dinlemedi: Köyü yerle bir etti
09:03 Amed ve Wan'da halkın komisyondan beklentileri
09:00 'Süreç' yorumu yapmayan tutsağın tahliyesi 3 ay ertelendi
09:00 28 AĞUSTOS 2025 GÜNDEMİ
27/08/2025
23:59 Özgür Özel: Erdoğan İBB başkanıyken 24 asgari ücret huzur hakkı alıyordu
23:36 Amedspor, Kürtçe Instagram ve X hesapları açtı
22:56 Riha’da gün boyu miting çalışması
22:45 Kadın Kurtuluş İdeolojisi Atölyeleri: Özgürleşmek mücadeleden geçer
22:37 'Orta ve Batı Suriye Siyasi Konseyi' kuruldu
22:31 Şam’ın Kiswa beldesine 6 hava saldırısı düzenlendi
21:43 DEM Parti Genç Kadın Meclisi: Barış bir talep değil haktır
21:35 SOHR: Alevileri temsilen 'Orta ve Batı Suriye Siyasi Konseyi' kurulacak
21:19 Sanatolia’dan Barış Anneleri ile dayanışma etkinliği
20:19 İzmir'de 'Barış ve ekolojinin kadın yüzü' paneli
20:05 Berat Nazlıcan Çewlîg'te toprağa verildi
19:59 DEM Parti komisyon üyeleri: Güven ortamı oluşturulmalı
19:18 223 işçinin direnişi sürüyor: İrade gaspı tüm ülkenin sorunu
19:11 Baro başkanları: Türkiye kendi modelini geliştirmeli
18:29 Meclis, Gazze gündemiyle olağanüstü toplanacak
18:19 Xêro Abbas’tan Riha mitingine çağrı
18:15 Newala Qesaba’da çıkarılan kemikler çöplük alana atıldı
18:12 Wan Baro Başkanı Özaraz: Süreç doğru okunmalı ve hukuki adımlar atılmalı
17:37 Amed'in ilçelerinde kadına yönelik şiddete karşı farkındalık çalışması
17:27 Amed Barosu komisyonda: Özel bir yasanın çıkarılması zorunludur
16:49 Mahkeme kararı reddededildi: TELE1 ekranı karartılacak
16:42 Çewlîg Baro Başkanı Ketenalp: Kürt meselesi demokratikleşme meselesidir
16:15 CHP'nin mitingi öncesi Beyoğlu'na çıkan metro çıkışları kapatıldı
16:06 Berat Nazlıcan’ın cenazesi 6 yıl sonra teslim alındı
16:03 TBB Başkanı Sağkan'dan komisyona 4 talep
15:38 Bulut Kişin'in taziyesine ziyaret
15:28 Tülay Hatimoğulları: Öcalan’ın özgür çalışabileceği koşullar oluşturulmalı
15:25 TTB'den kıyafet gerekçesiyle muayeneyi reddeden doktora soruşturma
14:53 İHD: 'Kuyu tipi’ne karşı açlık grevindeki tutsakların talepleri karşılansın
14:28 DBP ve DEM Parti heyeti Federe Kürdistan'da
14:22 Kurtulmuş: Süreç için yasal altyapı tartışılacak
13:53 Silêmaniyê’de yangın
13:37 Colemêrg’te su krizi: Sebep kayyım uygulamaları
13:35 İHD ve ÖHD'den silah imha töreni raporu ve çözüm önerileri
13:32 İstanbul Barosu’ndan komisyonun telefonla davetine tepki
13:29 İmamoğlu'nun avukatı adliyeye sevk edildi
13:10 Süveyda Askeri Meclisi ‘Ulusal Muhafızlar Gücü’ne katılacak
13:08 Kürt Kadınlar Ulusal Birliği: İdam cezaları iptal edilsin
12:42 UAEA İran’da denetimlere yeniden başlayacak
12:41 Kayyımın kapattığı Aram Tigran Konservatuarı yeniden açılıyor
12:17 Kadıköy'deki 1 Eylül mitingine çağrı: Güvenli yaşamanın tek yolu barıştır
11:53 Trump’tan ‘Gazze’ konulu toplantı
11:45 İsrail: Hamas'ın üst düzey sorumlusu öldürüldü
11:43 Cumhuriyet'in 'süreç' karşıtlığı tetikçiliğe vardı
11:10 Demokrat olmanın birinci ölçüsü
10:59 Hêlîn Ümit: Önderliğimiz Meclis’e gelmeli, konuşmalı
10:41 Qoser’de kaza: 1 ölü, 9 yaralı